Das Passiv – Edilgen çatı

tweet Follow @almncaeskisehir

Das Passiv – Almanca’da Edilgen çatı

Arkadaşlar merhabalar,

“aktif-pasif cümle nedir?” sorusu sıkça sorulmaktadır. Bu konu genelde çok karıştırılıyor. Aslında etken ve edilgen yapının Türkçe dilinde ne anlama geldiğini idrak edemezsek, Almanca’da ya da İngilizce’de bu konuyu anlamak zaten mümkün olamayacaktır. Bu yüzden sizlere öncelikle terimleri açıklayacak ve sonrasında örneklerle konuyu izah etmeye çalışacağım.

Pasiv yapıdan bahsetmek istersek ilke olarak aktif cümle ve pasif cümle arasındaki farkı bilmemiz gerekir!

Passivsatz (edilgen cümle) / Aktivsatz (etken cümle) 

Aktif cümle nedir? Örneklerle açıklayalım…

Bütün kapılar açıldı.

Okulun camı kırıldı.

Yemekler yenildi.

Operasyon başarıyla gerçekleştirildi.

Kapı açılıyor. 

Görüldüğü gibi “yapıldı, edildi”  gibi eylemin birisi tarafın yapıldığı durumu söz konusudur. 

Ancak aktif cümleler ise eylemi biri yapar ve fiil direk onla ilişkilidir. Eylemci eylemi yapar! 

örnek cümle>>> ; Ahmet bahçedeki ağaçları suluyor.   Bu cümle yapısı itibariyle aktif(yani etken çatılı ) 

 

Tanım olarak Pasif cümle

Fiilin bildirdiği işi özne değil de başkası yapıyorsa, özne bu işten etkileniyorsa fiil edilgendir. Edilgen fiiller -l, -n ekleriyle yapılır. Yapan değil olayın kendisi önem taşır!!

örnek cümle>>> : Bahçedeki ağaçlar Ahmet tarafından sulanıyor. Bu cümle yapısı itibariyle pasif (yani edilgen çatılı ) 

Almancada Pasif yapı nasıl oluşturulur?

Almancada edilgen çatıyı oluşturmak için ‘werden’ yardımcı fiili kullanılır. Etken (=aktif) cümlenin nesnesi, edilgen (=pasif) cümlenin öznesi olur. Cümledeki fiil geçmiş zamana(Partizip 2) dönüştürülerek cümlenin sonuna getirilir. Edilgen cümlenin çekilen/yardımcı fiili ‘werden’ yardımcı fiilidir ve pasif cümlenin öznesine (etken cümlenin nesnesine) göre çekilir.

ÖRNEK1;

Aktif Cümle: Ich schreibe einen Brief (=Ben mektubu yazıyorum.)

DİKKAT: Aktif cümlenin nesnesi (=Akkusativobjekt), pasif cümlede yalın haldedir.

Pasif Cümle : Der Brief wird (von mir) geschrieben. (=Mektup benim tarafımdan yazılıyor.)

ÖRNEK2;

Du wirst beobachtet.	You are being observed.
Hier wird nur Deutsch gesprochen.	Only German is spoken here.
Goethes Name wird mit “oe” geschrieben.	Goethe’s name is written with “oe”.
Wir werden nicht ganz verstanden.	We aren’t being totally understood.

Almancada 2 çeşit pasif yapı karşımıza çıkar;

1 : Vorgangspassiv  : Olayı vurgulamak istersek kullanırız. (Was passiert?)

Das Vorgangspassiv stellt den Vorgang, die Handlung oder das Geschehen in den Vordergrund.

• Das Fenster wird vom Lehrer geöffnet.
• Die Hausaufgaben werden vom Schüler gemacht.
• Das Schwimmbad wird geschlossen.

“Vorgangspassiv”  nasıl oluşur?

Subjekt + Form von werden (+ Objekt) + Partizip II

Zeitform	Beispielsatz im Vorgangspassiv
Präsens	Der Mann wird verletzt.
Perfekt	Der Mann ist verletzt worden.
Präteritum	Der Mann wurde verletzt.
Plusquamperfekt	Der Mann war verletzt worden.
Futur I	Der Mann wird verletzt werden.
Futur II	Der Mann wird verletzt worden sein.

Das Buch wird gelesen. (=Kitap okunuyor.) (PRÄSENS)
Das Buch wurde gelesen. (=Kitap okundu.) (PRÄTERITUM)
Das Buch ist gelesen worden. (=Kitap okundu.) (PERFEKT)
Das Buch war gelesen worden. (=Kitap okunmuştu.) (PLUSQUAMPERFEKT)
Das Buch wird gelesen werden. (=Kitap okunacak.) (FUTUR I)
Das Buch wird gelesen worden sein. (=Kitap okunmuş olacak.) (FUTUR II)

2: Zustandspassiv : olaydan ziyade sonucu vurgulamak için kullanırız!

Das Zustandspassiv drückt ein Ergebnis bzw. einen Zustand aus.

• Das Fenster ist geöffnet.
• Die Hausaufgaben sind gemacht.
• Das Schwimmbad ist geschlossen.

Zustandspassiv nasıl oluşturulur?

Subjekt + Form von sein + Partizip II

Zeitform	Beispielsatz im Zustandspassiv
Präsens	Der Mann ist verletzt.
Perfekt	Der Mann ist verletzt gewesen.
Präteritum	Der Mann war verletzt.
Plusquamperfekt	Der Mann war verletzt gewesen.
Futur I	Der Mann wird verletzt sein.
Futur II	Der Mann wird verletzt gewesen sein

Modal fiil varsa nasıl oluştururuz? 

Dem Kind muss geholfen werden. (=Çocuğa yardım edilmeli.) (PRÄSENS)
Dem Kind musste geholfen werden. (=Çocuğa yardım edilmeliydi.) (PRÄTERITUM)

Dem Kind hat geholfen werden müssen. (=Çocuğa yardım edilmeliydi.) (PERFEKT)
Dem Kind hatte geholfen werden müssen. (=Çocuğa yardım edilmiş olmalıydı.) (PLUSQUAMPERFEKT)
Dem Kind wird geholfen werden müssen. (=Çocuğa yardım edilmiş olacak.) (FUTUR)

Daha fazla örnek için linklere tıklayınız;

1.http://www.uydukurdu.com/forum/showthread.php/das_passiv_almancada_edilgen_cati-188545.html?s=c67caaae57e265ae0946f374daabea26&

2.http://www.dartmouth.edu/~german/Grammatik/Passive/Passiv.html

3.http://deutsch.lingolia.com/de/grammatik/verben/passiv

4.http://www.udoklinger.de/Deutsch/Grammatik/Aktiv-Passiv.htm

5.http://www.mein-deutschbuch.de/lernen.php?menu_id=35

Das Passiv – Edilgen çatı

Sorunuz olursa lütfen yazınız!

Emre SARI